بررسی ساختار ژنتیکی جمعیت درختان حرا avicennia marina در سواحل استان هرمزگان

از بررسی تنوع ژنتیکی در گیاهان با استفاده از روش های مولکولی می توان به مقدار تنوع در جمعیت های گیاهی پی برد. جنگل های مانگرو یکی از مهمترین اکوسیستم های جذر و مدی در مناطق ساحلی نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری می باشند. فهم الگو های پراکنش ژنتیکی جوامع مانگرو برای برنامه های حفاظت و طرح های احیا و جنگل کاری بسیار مورد نیاز می باشد. با توجه به اهمیت بیولوژیکی و اکولوژیکی اکوسیستم جنگل های حرا در منطقه خلیج فارس لزوم انجام مطالعات گسترده، متنوع و دقیق در جهت حفاظت از این منابع ارزشمند و حیاتی ضروری می نماید. در این پژوهش سعی شده است با بررسی مولکولی تنوع ژنتیکی در جمعیت های حرا, avicennia marina امکان مدیریت بهتر این اجتماعات گیاهی را جهت حفظ تنوع ژنتیکی آنها فراهم نماید. برای این منظور از نشانگرهای میکروستلایت استفاده گردید. 4 جمعیت مورد مطالعه شامل ( قشم، خمیر، تیاب و جاسک ) به کمک 5 جفت نشانگر ریزماهواره سطوح مختلفی از پلی مورفیسم را نشان دادند که حاکی از متفاوت بودن این جمعیت ها از یکدیگر بود. بر اساس نتایج حاصله نمونه های مربوط به بندر خمیر دارای بیشترین هتروزیگوسیتی بودند. تعداد کل آلل های هر جمعیت برای تمامی جایگاه ها بین 20 تا 23 آلل بود. هتروزیگوسیتی مشاهده شده بین 782/0 تا 960/0 با متوسط 864/0 برای هر جمعیت محاسبه گردید. فاصله ژنتیکی جمعیت های مختلف نیز محاسبه گردید که بر این اساس بیشترین فاصله میان جمعیت های خمیر و تیاب (482/0) و بیشترین نزدیکی بین جمعیت قشم و خمیر (827/0) مشاهده شد. بر اساس نتایج میزان جریان ژنی در بین جمعیت ها با توجه به موقعیت قرارگیری آنها نسبت به هم بسیار بالا بود و این امر سبب شده است که بیشتر تفاوت ژنتیکی مربوط به درون جمعیت ها باشد و نه بین جمعیت ها. بر اساس مقایسه های صورت گرفته با گزارشات سایر محققین جمعیت های مختلف حرای ایران avicennia marina علی رغم قرارگیری در حاشیه منطقه رویش مانگرو ها در جهان از تنوع ژنتیکی خوبی را نشان دادند و این امر لزوم حراست و حفاظت بیشتر از این ذخایر ارزشمند ژنتیکی را نمایان می سازد. اجرای برنامه های مانند تهیه کلکسیون بذور و نگهداری dna گونه ها و زیر گونه های موجود در سواحل ایران می تواند اقدامی پیشگیرانه برای حفاظت از تنوع ژنتیکی موجود در این جوامع محسوب شود.